TBMM Doğruluk Komisyonunda, Yaman, Duman Mamulleri ve Etanol Piyasasının Düzenlenmesine Dayalı Yasa ile Ara Sıra Kanunlarda Başkalık Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine bitmeme ediliyor.
Teklifin geneli üzerinde milletvekilleri söz aldı.
İYİ Fırka Aksaray Saylav Ayhan Erel, teklifin gerekçesinin kaçakçılığı çelmek ve araç dışı üretimi ortadan çalmak olduğunu belirterek, emeği geçenlere teşekkür etti. Fakat kaçakçılığı teşvik eden, buna neden olan sosyolojik sebeplerin araştırılıp araştırılmadığını soran Erel, “Ben, sigara ve etil alkol kullanmayan ayrımsız can yerine sigaraya ve alkole yapılan zammın, temas sabık zaman artarak devam fail bu zammın, kaçakçılığa ve kaçakçılığa laf ürünlere olan talebi arttırdığını düşünüyorum.” dedi.
Vergiler arttığında vatandaşın tütün ve etil alkol tüketimini bırakmadığını, gizlice veya kişi yaptığı ürünü kullandığını öne süren Erel, vatandaşın kaçakçılığa ve kaçakçılığa konu olan ürünlere eğilmesinin temelinde şevket vasıtasıyla piyasaya arz edilen ürünlerin haddinden fazla pahalı olmasının yattığına yönelik değerlendirmede bulundu.
MHP Kırıkkale Mebus Halil Öztürk ise teklifte, tütün ve kötü mamullerine eser izleme sistemi getirilmesi, varak sigara kağıdı ve sigara filtresi atmak isteyenler üzere yıllık 2 bilyon sayı üretim kapasitesine ehil bünye kurma zorunluluğu getirilmesi, nişane strateji sistemine müdahale edenlere Tarım ve Orman Bakanlığından mezuniyet belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan kötü ticareti yapanlara hapishane cezası öngörülmesi, yaman, yaman mamulleri ve alkollü içecekler piyasasında üreticilerden 50 milyon liraya büyüklüğünde güvence alınması; selis 1 yıl süresince çevir sesi alınamayan cep telefonlarının IMEI’lerinin pasife alınması gibi kaçakçılık ve mevzuat dışı çalışmalar için eke düzenlemelerin bulunduğunu kaydetti.
“Duman: Gezegenimizi Zehirliyor” raporuna bakarak kötü ve türevlerinin kullanımından periferi yılda 8 milyondan fazla insanın öldüğünü belirten Öztürk, bu ölümlerin 1,2 milyonunun ise sıngın içicilikten kaynaklandığını aktardı.
Öztürk, bu rapora bakarak, Türkiye’birlikte esrar kullanan erkeklerin oranı azalırken, kadınların oranının arttığını dile getirdi.
Halil Öztürk, sigara kaçakçılığının, terör grupları ve yasa dışı yapılanmalarda mevcut örgütler için getirisi faziletkâr, gururlu ayrımsız mal kaynağı olduğunu söyledi. Öztürk, “Kaçakçılığın ülkemize verdiği çokça boyutlu zararlara bariyer olabilmek adına yapacağımız mevzuat düzenlemelerini oldukça heybetli bulmaktayız.” diye konuştu.
“Alacak politikası habersizce yaman kullanımını artırdı”
HDP Batman Milletvekili Mehmet Ruştu Tiryaki de AK Tümen’nin 2002’de iktidara geldiğinden beri tütüne alın mücadele yürüttüğünü, fakat tütün ve yaman mamullerinden aldığı vergileri sürekli arttırarak, tütünü kebir bire bir gelir kalemi haline getirdiğini savundu.
Tiryaki, 2002 yılında domestik yaman üretimiyle geçimini sağlayan dikici sayısının 400 bin olduğu hesap pusulası edilirken, bu rakamın bugün 50 bin evet de 70 bin namına konuşulduğunu hatırlattı.
Türkiye’de yetişen tütünün sigarada tasarruf oranının 2003’te yüzdelik 42 iken TEKEL’in özelleştirilmesinden bilahare yüzde 11’e düştüğünü anlatan Tiryaki, rüşvet artırımıyla şirketlerin sigara üretimi azalsa da tahminlere bakarak 20 milyar nüsha irca ve habersizce sigara tüketiminin söz konusu olduğunu istikbal sürdü. Tiryaki, “Yani bu yürüttüğünüz rüşvet politikası sigara tüketimini azaltmış değil; birlik aksine, sarmalık yaman, ‘uğrun’ dediğimiz tütünün kullanılmasının oranını arttırmış durumda.” değerlendirmesinde bulundu.
CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere ise birlikte getirdiği sarmalık ve altın varak tütünü göstererek, bunların yerel kötü olduğunu ve evcil tütünün Adıyaman, Malatya, Batman kabilinden illerde üretiminin yapıldığını dile getirdi.
Tutdere, yerel tütünün sıkı dışından getirilen sinsice duman ile tıpkı olmadığını, ancak hep habersizce yaman ile karıştırıldığını ve üreticiye kavisli yapıldığını, vatandaşın mağdur edildiğini öne sürdü.
Teklifle, domestik ürünün da gizlice tütün üzere değerlendirileceğini savunan Tutdere, “Bu işi fora etmek istiyorsak kaçakçılık kanununda, içim özelliğine eş evcil tütünü istisna dışında tutmak lazım. Duman ticaretini, domestik tütünü üstelik içine katacak ayrımsız egemenlik ihdas etmekle bu sorunu çözemeyiz. Delik cezası, yerli kötü amacıyla ağız ağıza ortadan kalksın, millet dahi şen çağ alsın.” ifadesini kullandı.
Komisyonda, maddeler üzerindeki görüşmelere devam ediliyor.
