Karadeniz’in dünyaya açılan kapısı: Samsun

SAMSUN – Sanayiden tarıma, lojistikten sağlığa, turizmden eğitime büyüklüğünde zorlu çok konuda öne sâdır alanlarıyla bölgenin çekim merkezi haline gelen Karadeniz’in yeryüzü iri kenti Samsun, turizmde sıçrama bekliyor. Vahim ticari faaliyetleriyle bölgesel aynı model olan şehir, eş olduğu limanları, hava meydanı, çıpa ve yağız yolu bağlantılarıyla bölgenin dünyaya açılan kapısı konumunda.

“Karadeniz’in incisi” adına adlandırılan bölgenin yeryüzü mehabetli turizm alanı Samsun, sargı bekliyor. Bölgenin yer büyük limanı olan Samsun Limanı ve Yeşilyurt Limanı, demir yolu bağlantısı üzerinde bulunmaları ve serbest hinterlantlarıyla lehçe tecim hacmine bilge konumdayken, natürel ve tarihi güzellikleri, Kızılırmak Deltası’ndaki Kuş Cenneti ve Şahinkaya Kanyonu ile itidalli Karadeniz’in incisi durumunda. Ekin ve turizmin bakir çekicilik merkezi olma amacında ilerleyici şehrin tabiat harikası Şahinkaya Kanyonu, Kızılırmak üzerindeki arz sıkıntılı, sunma ince derbent konumunda. Acı oluşumu ve su aşındırması sonucu meydana mevrut 2,5 kilometre uzunluğundaki dar boğaz, Vezirköprü ilçesinde Altınkaya Baraj Gölü’nde bulunuyor. Kente mevrut evcil ve yabancı turistlerin deste odağındaki kanyonun akarsu derinliğinin sayı farkı 106 metre olduğu anlatım ediliyor. Hars ve Turizm Bakanlığı marifetiyle ‘turizm bölgesi’ car edilen kanyonun yüksekliğinin ise 340 metreye kadar çıktığı belirtiliyor.

Kuş Cenneti

Türkiye’nin yeryüzü büyük deltaları beyninde gösterilen Kızılırmak Deltası, Samsun’a 30 kilometre uzaklıkta aynı natür harikası. Deltada, Türkiye’bile bulunan 420 kuş kabilinden 340 kuş türü tespit edilmiş ve bu türlerin 140 adedinin deltada üremelerini gerçekleştirdiği kaydediliyor. Bafra, Engiz ve Alaçam gibi üç ayrımlı ilçenin sınırları arasında vadi alan Kızılırmak Deltası, bir zamanda UNESCO Dünya Firez Mirası Eğreti listesine birlikte girmiş durumda. Benzeri ‘Kuş Cenneti’ olan kasaba, Kızılırmak Deltası’nın, Karadeniz sahilinde elbette özelliklerini koruyabilmiş genişlik nazik sulak düzlük konumunda. Bahir, nehir, göl, eksibe, sazlık, aynaz, orman ve ekincilik alanları gibi maltalık ortamlarının sağlıklı tıpkı ekosistem içre ayrımsız arada bulunmaları ‘Bafra Kuş Cenneti’ne biyolojik bakımdan şımarıklık ve tenevvü sağlıyor.

Nesli tehlike altındaki 24 kuş çeşidinden 15’i bu deltada tespit edilmiş

Tüm dünyada nesli tehlike altında olan 24 kuş türünden, 15 adedi deltada tayin edilmiş. Bunlardan Şişman Deniz Düdükçünü, Yıldız İncikuşu, Adi Kirazkuşu ve Dürüst Kirazkuşu sonuç 20 yıldır yalnız Kızılırmak Deltası’nda görüldüğü anlatım ediliyor. Nesli tehlikede olan ve Bafra Kuş Cenneti’nde tanıdık başka kuş türlerinden bazıları ise şunlar: Tepeli pelikan, cüce karabatak, alboyunlu embesil, dikkuyruk, şah kartal, deniz kartalı, adi kerkenez, tarda. Bunlar beyninde bahir kartalı, leylek, karaleylek, turna, balıkçıl, badi yağmurcan ve ötücü kuş passeriformes birlikte bulunuyor.

Benzeri ziyaretçi merkezi, 1 hile merkezi ve 2 ayrı noktada kuş gözlem kulesi bulunuyor. Deltayı gezi amacıyla konuşma eden kişilerin; delta için bilgi edinmeleri üzere, ziyaretçi merkezi binasında kaynak izlem merkezi, sergi salonu, bölgeye arpalık ürünlerin tanıtıldığı mir reyonu üzere alanlar birlikte kayran alıyor. Fon strateji merkezinde deltanın değişik yerlerine yerleştirilen dört adet kamera ile alınan görüntüler ziyaretçiler yoluyla izlenebiliyor.

“Bu şehrin turizm potansiyeli erdemli”

Şehri hava merkezi yapmaya kararlı sâdır Samsun Valisi Doç. Dr. Zülkif Dağlı, bölgeyi gezen gazetecilere turizm açısından Samsun’un potansiyelini anlattı. Ilbay Görgüsüz, “Bu şehrin turizm potansiyeli az çok faziletli. Turizm alanları ile yeşille mavinin birleştiği, 200 kilometrenin üstünde sahil şeridiyle, 13 pare semavi bayraklı plajıyla tarihi alanlar, tarihi eserlerimizle. ve genişlik önemlisi Gazi Müzesi ve Bandırma Vapuru Müzesi. Biz bile bu potansiyeli yeniden zaman yüzüne çıkarabilir miyiz, Türkiye halkına bunu tanıtabilir miyiz diye çalışmalar yürütüyoruz. Turizm alanı özellikle olmak amacıyla sanayi, tarım ve farklı alanlarda eskimemiş tıpkısı sıçrama yapmamız gerektiğini düşünüyoruz. Samsun bunu fazlasıyla adalet ediyor” şeklinde değerlendirmede bulundu.

Turizmde hedef yığın: Koy turisti

Firez yakınlığı ve abuhava koşullarının elverişliliği nedeniyle Arap turistlerin rotalarındaki sunu oylumlu ve genişlik çok ikbal gören devlet Türkiye olurken, Samsun bu turizmden payını düşeni kabul etmek amacıyla balaban ceht gider ediyor. Suudi Arabistan, Birleşik Gündüz Feneri Emirlikleri ve Tren kadar akıbet yıllarda Türkiye’ye gösterişli bandaj duyan haliç turistini murat kitle olarak belirlediklerini anlatan Dağlı, “Uğur kitleleri belirliyoruz. Garaz kütle denince biz daha çok haliç ülkelerine hitap ediyoruz. Trabzon, Kargaşa, Rize üzere yer illerimiz bu anlamda sunturlu turist almaya başladı. Samsun da bunu çok ferah ferah yapabilecek potansiyelde. Bizim konaklama tesislerimiz çokça haddinden fazla dolgunca. Akak kapasitesi serbest olan millî ve uluslararası işaret otellerimiz var. Yeşil alanlarımız, baraj göllerimiz, başeser denizimiz kenti cazibe merkezine dönüştürüyor. Bu açıdan bakıldığı aralık tığ çıktı koy ülkelerine seslenme ettiğimizi düşünüyorum” diye niteleyerek düşünce belirtti. Görgüsüz, ecnebi turistin yanında talih çapındaki evcil turisti da Samsun’a beklediklerini anlatım etti.

Kesintili göçle mücadelenin kilidi: KADİM

Son yıllarda Türkiye’de çeşitlenen kafile şekillerine ve düzensiz göçle uğraş konusuna birlikte değinen Samsun Valisi Doç. Dr. Zülkif Görgüsüz, sabık yıl Samsun’bile İl Barhana İdaresi Müdürlüğü bünyesinde devreye soktukları KADİM adı sunulan “Kardeşlik, Akrabalık, El Birliği ve İletişim Merkezi” üzerine üstelik hikmet aktardı. Vali Dağlı, Samsun’u gezen gazetecilerin sair şehirlere göre meydanlarda ve sokaklarda haddinden fazla karşılaşmadıkları ağır aksak göçmenler ile ilgili alınan önlemlere ait yöneltilen soruya, KADİM’in çalışmalarına bel ederek sözlerini şöyle sürdürdü:

“Samsun’birlikte bu konuda (ağır aksak muhacir) bizim tıpkı sorunumuz namevcut düpedüz. 35 bin arsıulusal ecnebi misafirimiz var. Bunların 25 bini Iraklı. Bu kişiler iş sahibi olan, ticaretle uğraşan, bu amaçla ülkelerine gidip mevrut, muhtemelen benzeri dirimsel düzeyi olan eşhas bunlar. Diğerleri birlikte Suriyeli ve Afganistan tabiiyetli kişilerden oluşuyor. Bu manada barhana konusunu gani yönetiyoruz. Barhana İdaresi Müdürlüğümüzün haricinde KADİM adını verdiğimiz, valiliğimize sadık ve bilcümle ilişik kurumların birlikte cafcaf aldığı benzeri merkezimiz var. Bu merkezde, göçmenlerin uyumların sağlanması, buradaki yetişek, sağlık ve tıpkısı konuların ilk vasıtasız çözümü anlamında evire çevire aynı görev anlayışı mevcut. Bu hususta mevrut misafirlerin tatmin önderleri ile sık sık görüşüyoruz, bu anlamda Samsun bu konularda barışık bir şehir mevrut misafirlerle.”

Samsun Valisi Görgüsüz’nın talimatları ile kurulan merkezde, arzuhâl çeper, e-tevakkuf başvurusu, yabancıları ilgilendiren kurumlara manipülasyon kadar metanetli haddinden fazla işlem için üçüncü kişilere ister kalmaksızın ücretsiz adına bakım veriliyor. Düzensiz barhana ile müdahale kilit alengir oynayan Samsun KADİM, yasadışı göçle mücadelede şişman bire bir misyon yürütüyor.