Gümüşhane’da 130 almanak tescilli tarihi kemer güreşçi köprüsü kaderine terk edildi
GÜMÜŞHANE Gümüşhane’da 19. yüzyılın sonlarında nesir edilen tescilli tarihi Güzeller Köprüsü kaderine infirak edildi. Çevresine inşa edilen direnç duvarları zımnında unutulan tarihi köprü gübürlük haline geldi.
Gümüşhane’nin Özcan mahallesinde bulunan ve dönemin Siktirici mevkii ile Güzeller mahallesini birbirine bağlayan tümsekli köprü 19. Yüzyılda düz yazı edildi. Bir Tane gözlü, aşırı kemerli ve kemer bölümü statü taşlarla nesir edilen güreşçi köprüsü, benzerleri arasında ayakta artan bulunmaz yapılardan biri olma özelliğini taşıyor. Yapıldığı dönemde kesim için berenarı cesim ve yaşayan bir güreşçi köprüsü olan Güzeller Köprüsü, son dönemde çevresine nesir edilen istinat duvarları ve bakımsızlık zımnında kaderine infirak edildi. İstinat duvarları beyninde ve derenin içerisinde meydan kayran köprünün etrafı ise çöplüğe döndü. Müverrih Serhat Doğan, Güzeller Köprüsünün restore edilmesi ile ilişik geçmiş yıllarda da taleplerinin olduğunu ve bu taleplerin göz ardı edildiğini söyleyerek “Bu yapılar tarihin sessiz tanıkları, bize haddinden fazla molekül söylüyorlar, hikayeleri var. Nedeniyle korunabilme ihtimali olan benzeri şeyi korumamız gerekiyor” dedi.
“İki beton bloğun arasına hapsedilerek yıkılmaya mahküm edildi”
Güzeller Köprüsü’nün tescilli benzeri güreşçi köprüsü olduğunun altını çizen tarihçi Serhat Doğan, “Gümüşhane Güzeller Köprüsü 19. Yüzyılın sonlarına tarihlendirilir. Sakat Gümüşhane’bile Süfli mevkii ile Güzeller mahallesini birbirine bağlayan bir tane kemerli benzeri asma köprüdür. Yetişkin bir güreşçi köprüsü, bölgemizde bu tarzda yapılan köprülerin sayısı fazla amma ayakta kalmayı başarmış köprülerin sayısı az. Buradaki güreşçi köprüsü de dere düzelti çalışması sırasında iki beton bloğun arasına hapsedilerek, yıkılmaya mahküm edildi. Bundan 3-4 sene önceki biz bu konuyu yine gündeme getirmiştik restore edilmesi ve turizme kazandırılması hususunda faaliyet yapılacağına dair sözler verilmişti ama aradan sabık süre içinde maatteessüf tek say yapılmadı ve bu güreşçi köprüsü günden güne kayboluyor. Bizim Anıtlar Kurulu’nun tescil listesinde vadi alan köprülerden bir tanesi yani korumamız müstelzim köprülerden biri ama maatteessüf tarihi değerlerimizi korumada yeterince alıngan davranılmadığını düşünüyorum. Bu köprünün etrafı çöplüğe ve mezbeleliğe döndü. İnsanlar yararsız atıyorlar, önemsemiyorlar zira derenin içerisinde kaldığı için dayanıklı dikkat çekmiyor. Güya iki tarafını kapattık yıkılsın gitsin kimsenin haberi olmadan üzere tıpkı tekebbür takınılmış durumda. Bu yapılar tarihin ağızsız tanıkları, bize çokça özdek söylüyorlar, hikayeleri var. Zımnında korunabilme ihtimali olan benzeri şeyi korumamız gerekiyor. Bu güreşçi köprüsü korunabilme potansiyeline ehil bir köprü ama koruyamıyoruz” dedi.
Harşit Çayı’nın yoğun aynı vadiye böldüğü Gümüşhane’nin iki yakasını birbirine angaje etmek üzere köprüler makro aynı meydan tutuyor. Tarihte da köprülerin ulaşım için yüce tıpkısı düz tuttuğu kentte 50’den aşkın tarihi tescilli köprü bulunuyor.
