Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ilkgüz ayında ihracattaki parite kaynaklı kaybın 1,8 bilyon dolara ulaştığını söyledi. Gültepe, kaybın yılbaşından bu yana ise 10 bilyon doların üzerine çıktığını belirtti. Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise bir önceki yılın aynı ayına bakarak yüzdelik 298,3 yükselerek 10 bilyon 384 milyon dolar yıldızlı verilen dış tecim verilerini başarı olarak nitelendirdi.
TİM, ilkgüz kocaoğlan ihracat verilerini Tecim Bakanı Mehmet Muş’un katılımıyla Trabzon’üstelik açıkladı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ilkgüz ayına ve yılın üçüncü çeyreğine ilişkin geçici dış tecim verileri ile ait namına şöyle konuştu:
“İSTANBUL MUTABAKATI GİBİ ANALIZÖR OLASI BİR GIDA KRİZİNİN ÖNÜNE GEÇMİŞTİR: Avrupa Birliği (SUTAŞ) ülkeleri üzere özellikle yükselen enerji fiyatları ve beklenen gaz kıtlığı zımnında sene sonunda dinginlik ihtimalinin güçlendiği belirtilirken IMF Başkanı anif geçecek tıpkı kışın Avrupa’birlikte toplumsal huzursuzluklara defa açabileceği uyarısında bulundu. Ekonomide böylesine dokunaklı sorunların var olduğu bire bir ortamda dünyanın değişik coğrafyalarında tırmanan gerilimler hal üzere teşrikimesai yapmayı güçleştirmekte ve sorunları körüklemektedir. Türkiye yerine, sulh odaklı dış yöntem ülkemiz doğrultusunda uluslararası dayanışmaya ulama sağlayan gelişigüzel adımı geçkin olduğu kabilinden bugün üstelik desteklemeye bitmeme edeceğiz. Cidden Karadeniz’in mavera kıyısında yaşanan savaşın bire bir zaman ilk sona ermesi ve ilkin azık ve erke güvenliği tutmak için toptan ekonomiye etkilerini sunma uzuv uğratmak için 2 aydır başarıyla planlı İstanbul Mutabakatı gibi çözümler beklenen tıpkı gıda krizinin önüne geçmiştir. Çünkü tahıl koridoru piyasaları sakinleştirmeye ve azık enflasyonunu sınırlamaya yardımcı olmaktadır.
TÜRKİYE EKONOMİSİ TÜVANA NEMA PERFORMANSINI SÜRDÜRMEKTEDİR: Küresel hazırlık zincirlerinin hala toparlanamadığı politik gerilimler ve savaşların üstelik etkisiyle küresel enflasyonun zirveye çıktığı ve kaslı ekonomilerin resesyon sinyalleri verdiği böylesi benzeri ortamda Türkiye ekonomisi kipirdak nema performansını sürdürmektedir. Hakikaten 2021 yılında yüzde 11,4 ile serencam 50 yılın bildirme yüksek nema hızına ulaşan Türkiye ekonomisi sonuç yerine 2022 yılının ikinci çeyreğinde de yüzdelik 7,6 kadar başarılı bire bir nema oranını kaydetmeyi başarmıştır. Bu dönemde karışık yurtiçi hasıla artışımızın yarısından fazlası mülk ve bakım ihracatımızdan gelmiştir. Nedeniyle ekonomimiz global ortamdaki tüm zorluklara karşın stabil ve sürdürülebilir ilerleyişini sürdürmektedir.
TÜRKİYE İHRACATI 2021 YILINDA YAKALADIĞI BAŞARIYI 2022’NİN İLK 9 AYINDA DAHI SÜRDÜRMÜŞTÜR: Bu yöndeki performansımız konfirmasyon edilmekte olup OECD daha geçtiğimiz hafta yayınladığım kazançlı görünüş raporunda ülkemiz amacıyla 2022 tahaccüm tahminini yüzde 3,7’den 5,4’e yükseltmiştir. Zer katılımcılar, Türkiye ihracatı 2021 yılında yakaladığı başarıyı 2022 geçmiş 9 ayında üstelik sürdürmüştür. Geride bıraktığımız eylül ayında ihracatımız geçtiğimiz yılın tıpkısı ayına bakarak yüzde 9,2 artışla 22,6 şeş milyar dolar olmuştur. Şurası memnuniyetle göstermek isterim kim bu ölçü ulaştığımız yeryüzü faziletkâr ilkgüz kocaoğlan ihracat rakamıdır. Sonunda 2022 yılının evvel 9 ayının tamamında aylık namına yeryüzü erdemli ihracat rakamlarına erişmiş bulunuyoruz.
OCAK- EYLÜL DÖNEMİ İTHALATIMIZIN YAKLAŞIK 3’TE 1 BİRİ ENERJİ İTHALATINDAN KAYNAKLANMAKTADIR: Ilkgüz ayında dış ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıla göre yüzdelik 26 oranında artışla 55,6 bilyon dolara ulaşmıştır. Erke ve emtia fiyatlarında yaşanan anif artışın etkisiyle ithalatımız 33 milyar dolar olmuştur. Aile- eylül dönemi ithalatımızın yaklaşık 3’te 1 biri enerji ithalatından kaynaklanmaktadır. Mavera yandan sonuç dönemde altın ithalatında hareketli yükselişte ithalatımızda yaşanan artım enerjik olmaya başlamıştır. söz konusu artış aile-ilkgüz döneminde dahi devam etmiş olup hep altın ithalatı tıpkı geçmiş yılın ayrımsız dönemine göre yüzde 150 artarak 12,1 bilyon dolara ulaşmış durumdadır.
HÜKÜMET OLARAK UMUM FİRMALARIMIZIN YANINDA BULUNUYOR, ONLARA DESTEK VERİYORUZ: Ilkgüz ayında kızıl ve enerji hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı istikbal oranı yüzdelik 100’ün üzerine çıkmaktadır. Hükümet olarak temelden başlayarak tıpkı acun markası haline gelmelerine kadar kavi çok aşamada tekmil firmalarımızın beraberinde bulunuyor, onlara bindi veriyoruz. Sahi yıpranmamış ihracat ve e- ihracat destekleri ve finansman modeliyle güncel gelişmelere ahenk sağlayan yeni sulp bindi mekanizmalarını sunduğumuz geçtiğimiz hafta gerçekleştirdik.
PRE-FİNANCİNG MODELİYLE DESTEKLERİN ETKİNLİĞİ ARTTIRACAK: Pre-financing modelimizde eke tıpkı sac ayağı olacaktır. Zira bu kabil ile desteklerimizin etkinliğini arttıracak, rastgele sene destekler amacıyla bütçeden ayrılan kaynağı finansman ile eşleştirerek çoğaltan etkisiyle ihracatçımızın hizmetine sunmuş olacağız. Öte yandan, hizmet sektörünün elan mebzul konuma gelmesini icat etmek için ulusal ve uluslararası gelişmeleri dikkate aldığımız kapsamlı çalışmalarımız selis sürmektedir. Toplam 4 karardan oluşan ve geçtiğimiz aylarda kamuoyuyla paylaştığımız hizmet ihracatı bindi izlence paketimiz bunlardan elden ayrımsız tanesidir. Önümüzdeki süreçte attığımız adımlarla bakım ihracatımızı üstelik faal biçimde, henüz art seviyelere taşımaya kararlıyız.
TİCARET DİPLOMASİ FAALİYETLERİMİZ KAPSAMINDA GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDİYOR: İhracat ailemiz üzere rehber niteliğinde olacak bu çalışmalarımızın beraberinde gene ihracatçılarımızın önünü fayrap etmek üzere ticari diploması faaliyetlerimize birlikte hız kesmeden bitmeme ediyoruz. 2 çağ geçmiş Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Tutum Bakanı ile cenk sonrası Ukrayna’nın yeniden inşası, Türk müteahhitlerinin rolü, hububat koridorunun işleyişi, azade ticaret anlaşmamızın yürürlüğe girmesi üzere onay süreçleri kabilinden konuları ele aldık. Ticaret diplomasi faaliyetlerimiz kapsamında esasen geçtiğimiz haftalarda imzaladığımız protokoller ile Malezya ve Gürcistan’la var olan azade ticaret anlaşmalarımızın kapsamını genişlettik. Ayrıca Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde katıldığımız Mürekkep Milletler Umumi Yerleşmiş ve Şanghay teşrikimesai teşekkül zirvesiyle birçok ülkedeki mevkidaşımız ile ikili ülfet imkanımız ve bu ülkelerle ikili ticari ilişkilerimizi yorum fırsatımız oldu.
BÜYÜK ÖZVERİYİ VE GAYRETLE ÇALIŞMALARINI SÜRDÜREN TAM İHRACATÇILARIMIZA TEŞEKKÜRLERİMİ SUNUYORUM: Sizlerin gayretleriyle geçtiğimiz sene olduğu kadar 2022 yılında da ihracatın ekonomik büyümemizin esas unsuru olmaya devam edeceğini inanıyorum. Sanayimizi sonuç yıllarda gösterdiğimiz atılımı bitmeme ettireceğimizi, ihracatın ve yatırımcıların soğuk ayrımsız ciddi olduğu kâin tahaccüm ortamını sürdürülebilir kılacağımıza eminim. Iri özveriyi ve gayretle çalışmalarını sürdüren mecmu ihracatçılarımıza şahsım ve ülkemiz yerine teşekkürlerimi sunuyorum.”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe’nin parite kaynaklı kayıplara meni ettiği konuşması satır başlarıyla şöyle:
“KİMYEVİ YÖN İHRACATI İLK SIRADAKİ YERİNİ KORUDU: 22,6 milyar dolarla cümle zamanların arz efdal ilkgüz kocaoğlan dış satım performansını gerçekleştirmiş olduk. İhracatımız 9 ayda 188 milyar doları, 12 ayda ise 252 bilyon doları aştı. Serencam 12 ayın tamamında maaş ihracat rekorları kırdık. Sabık kamer 15 sektörümüz ihracatını artırırken kimyevi maddeler toptan piyasalardaki gelişmelerin de etkisiyle önceki sıradaki yerini korudu. 2,9 bilyon dolarlık dış satım gerçekleştiren kimyasal maddeleri, 2,7 milyar dolarla otomotiv, 1,9 milyar dolarla amade giysi ve konfeksiyon, 1,7 bilyon dolarla polat, 1,3 milyar dolarla faaliyet elektronik sektörü strateji etti. Eylülde tahıl, araba ve gözyaşı ürün göveri mamulleri sektörlerimiz tarihlerinin yeryüzü faziletli ihracatını gerçekleştirdi. Otomotiv, möble ve cevahir sektörlerimizde üstelik özen alımlı artışlar var. Sabık ay bin 942 firmamız dış satım ailesine katıldı. söz konusu firmalarımız 114 milyon dolarlık dış satım gerçekleştirdi.
YERYÜZÜ ÇOK İHRACAT EDEN 5 İL İSTANBUL, KOCAELİ, BURSA, İZMİR VE ANKARA OLDU: 45 ilin ihracatının artırdığı eylülde yer çok ihracat yapan önce 5 il İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Sakarya, Çorum, Konya ve Gaziantep’in eke ihracat artışları yakaladık. Trabzon’un dahi istikrarını korudu. Trabzon eylülde 84 milyon dolar dış satım gerçekleştirdi. Tığ bu güzel şehrimizi avantajlı konumu ve degaje hinterlandı ile Rusya’ya, Kafkaslar’a, Türk Cumhuriyetlerine açılan kocaman bire bir başlık kendisine görüyoruz. Trabzon cumhuriyetimizin 100. yılında 2 bilyon doları hedefleyecek.
EYLÜLDE YERYÜZÜ FAZLA İHRACAT ALMANYA, KUL VE IRAK’A GERÇEKLEŞTİRİLDİ: Türkiye’nin genişlik çok dış satım yaptığı evvel 3 talih Almanya, KUL ve Irak oldu. Eylülde Suudi Arabistan’a yüzde 221, Lübnan’a yüzdelik 102 ve İsviçre’ye yüzde 71’lik ihracat artışı oldu. 220 ülkeden 131’inde ihracat arttı. İhracatta kilo başına vahit değerdeki çoğalma bile bitmeme ediyor. Birim dış satım değerimiz geçen yılın ilkgüz ayına bakarak yüzde 22 artışla 1,62 dolara yükseldi.
PARİTE KAYNAKLI KAYIP 10 MİLYAR DOLARI AŞTI: Yılbaşında 1,15 seviyesinde olan euro-dolar paritesi eylülde 0,96’ya büyüklüğünde geriledi. Bu durumun ihracata ters yansıması devam ediyor. İhracattaki parite kaynaklı kayıp hoppadak eylülde 1,8 bilyon dolara ulaştı. Yılbaşından bu yana ise 10 bilyon doları aştı. Bu eleştiri dönemde hele Euro Bölgesi’ne dış satım özne firmalarımızın parite riskini ayn önünde bulundurarak fiyatlandırma yapmaları önem yeryüzü ediyor.
TÜRKİYE ENERJİ KORKULU SEKTÖRLERDE GÜVENİLİR TEDARİKÇİ: Öncelikle rapor etmeliyim ki, Sayın Cumhurbaşkanımızın de dediği kabil Türkiye’nin enerji güvenliğinde bir sevgili gözükmüyor. Devir başkanlarımızla yaptığımız toplantılarda, enerji krizinin ülkemiz amacıyla beklenen yansımalarını değerlendirdik. Erke kisik sektörlerde Türkiye emniyetli tedarikçi namına öne çıkıyor. Özellikle çıpa-polat, çimento, seramik, içki, gübre kabilinden sektörlerde talep artışı bekliyoruz. Erke krizi nedeniyle Avrupa yeşil dönüşümü ikinci plana atmış görünüyor. Ancak önümüzde ‘Yeşil Mutabakat’ kabil iddialı tıpkısı maksat bulunuyor. Akse atlatıldıktan bilahare Avrupa bu hedefe çokça elan çok odaklanacak. Dolayısı ile dış satım ailesi olarak takkadak bugüne değil, yarına de hazırlanmak durumundayız. Yenilenebilir kaynakların dünya neşelilik üretimindeki payı yüzde 28, Türkiye’birlikte ise yüzdelik 46 seviyesinde. Bu alanda ülkemizde yatırımlar şipşak bitmeme ediyor. Burada tıpkı diğer fırsat kapısı dahi yenilenebilir erke üretiminde mergup vasıta-gereçler üstüne çalışan firmalarımız üzere var. Avrupa tahavvül sürecini çurlatmak hesabına korkulu bire bir finansal soy ayıracak. İnanıyorum ki domestik firmalarımız hem milli enerji profilimizin dönüşümünde hem dahi bu dil-gereçlerin ihracatında ciddi alım çalım takanak.”
