Milli Yetişek Bakanı Mahmut Özer, patika liselerinin üretim kapasitesini 2021 yılında 200 milyondan aldıklarını ve yılı 1 bilyon 162 milyonla lirayla kapattıklarını belirterek, “Bu seneki hedefimizi Cumhurbaşkanımız açıkladı, 1,5 bilyon. Sekiz ayda elde ettiğimiz sağlık 1 bilyon 75 milyon. 1,5 milyar değil, mahsus 2 milyar bandını geçeceğiz.” dedi.

Bakan Özer, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Planlama, Eğitim Bilimi ve Kültür Komisyonu’nun koordinasyonunda, MÜSİAD Genel Merkezinde düzenlenen “Mesleksel Terbiye ve İstihdam Çalıştayı”nda yaptığı konuşmada, 21. yüzyılda gelişim dünyasının beklediği becerilere topluluk adam kaynağının yetiştirilebilmesi amacıyla muvaffakiyetli öğrencilerin mesleksel eğitimi tercih etmesi gerektiğini, bu nedenle tamam ülkelerin bati çalışmalar yaptığını anlattı.

? Türkiye’birlikte katsayı uygulamasının hem mortocu hatip hem üstelik iz liselerinin ayrıntılı yıllar travma yaşamalarına ve liyakatli öğrencilerin bu okulları 12 sene süresince tercih etmemelerine etken olduğunu tamlayan Özer, 2012 yılına büyüklüğünde yürürlükte küsurat bu uygulamanın Türkiye’nin alçak maliyetler ödemesine hastalık olduğunu söyledi.

Milli Eğitim Bakanlığı yerine mesleksel eğitimde iki kanalı kullandıklarını, bunların meslek liseleri ve mesleksel terbiye merkezleri olduğunu dile getiren Özer, mesleki ve ustalık Rum liselerinde teorik eğitim verildiğini, mesleksel eğitim bilimi merkezlerinde ise haftada ayrımsız dolaşma okulda, 4 dolaşma işletmelerdeki köken gelişim süresince terbiye alındığını kaydetti.

“Hususi sektörün mesleksel eğitime yönelimi arttı”

Nazır Özer, 2012 yılında hususi sektörü mesleksel eğitime temizlemek ve organize endüstri bölgelerinde (OSB) özel sektör yoluyla mesleki eğitim bilimi okullarının kurulması için tıpkı aranjman yapıldığını, bu tarihe kadar özel sektörün mesleksel eğitimdeki payının yüzde 0,75 civarında olduğunu aktardı.

Bu düzenlemenin ardından hususi sektörün mesleksel eğitime yöneliminin arttığını fakat mergup düzeyde olmayınca hükümetin 2016’üstelik aynı düzenleme elan yaptığını ve bu teşvikin OSB’lerin dışına üstelik yaygınlaştırıldığını tamlayan Özer, gelinen noktada hususi sektörün mesleksel eğitimdeki payının yüzdelik 7’ler civarına çıktığını amma mergup düzeye ulaşmadığını söyledi.

Vekil Özer, mesleksel eğitimi güçlendirmek üzere katsayı uygulamasının kaldırılmasının ardından şişman aynı çabalama harcama edildiğini ve iki ciddi ayrım yaptıklarını dile getirerek, bir numara değişikliğin özel sektörün eğitimin parçalanmamış süreçlerine dahil edilmesi olduğunu vurguladı.

“Sektörün en ruhlu temsilcileriyle iş birliği yapıldı”

Bu kapsamda meslek liselerinde eğitim verdikleri yekpare alanlarda sektörün bildirme faal temsilcileriyle, TOBB, İTO, İSO, ATO, ASO, MÜSİAD, Defans Uran Başkanlığı ve ASELSAN’la hisse senedi birlikleri yaptıklarını aktaran Özer, şöyle bitmeme etti:

“İlk ağırbaşlılık şu oldu. Akademik adına muvaffakiyetli öğrenciler iz lisesine döndüler. İlk kez ASELSEAN Mesleksel Teknik Küçük Asya Lisesi, Teknopark İstanbul Mesleki Teknik Anadolu Lisesi, Konya ASELSAN Mesleki Ustalık Anadolu Lisesi, İstanbul Beceri Üniversitesi ve Felek Teknik Üniversitesi Mesleksel Teknik Anadolu Liseleri, en son kurduğumuz Demirören Iletişim Araçları Mesleksel Ustalık Rum Lisesi, yüzde 1’lik veya yüzdelik 1’e andıran başarı dilimlerinde mektepli almaya başladı. Yani Ankara Bilim Lisesi’hangi gidecek puanı olan mektepli, Ankara Fen Lisesi’hangi gitmedi, ASELSAN Mesleksel Maharet Küçük Asya Lisesi’ni yeğleme etti. Bu gerçekte tıpkısı kırılmaya belen ediyordu. Yani sektörle birlikte hararetli altyapısı olan ve istihdam garantisi olan meslek liseleri mensur ederseniz alıcısı vardı.”

“Sekiz ayda elde ettiğimiz sağlık 1 milyar 75 milyon”

Milli Yetişek Bakanı Özer, katsayı uygulamasından periferi sosyoekonomik seviyesi yeryüzü dezavantajlı olan ailelerin çocuklarının kümelendiği patika liselerinde öğrencilere yaptıkları üretim büyüklüğünde katkı payı vermek üzere okulların üretim kapasitelerini artırdıklarını söyledi.

Türkiye’deki 3 bin 574 iz lisesinde 54 ayrımlı alanda 200 milyon lira bandında istihsal olduğunu aktaran Özer, şunları kaydetti:

“Hangi illerde, okullarda ne büyüklüğünde üretim var diyerek baktık. İstanbul, Sakarya, Kocaeli, Bursa, İzmir, Afyon, Konya, Gaziantep üzere sektörün kümelendiği illerin hiçbiri evvel 20’birlikte yoktu. Birinci Batman Mesleksel ve Beceri Anadolu Lisesi artık. İl müdürlerimizle güruh yaptık. ‘Bu kapasiteyi zahir artırabiliriz?’ dedik. Orada bir toprak müdürümüz dedi ki, ‘Iz liselerindeki üretimden elde edilen gelirin yüzde 15’i hazine payı yerine kesiliyor, bunun yüzdelik 1’e düşmesi lazım.’ Görüşmeler yaptık ve yüzdelik 1’e düşürdük. çabucak iz lisesinin üretim kapasitesi artmaya başladı. 2021 yılında 200 milyondan aldık, 1 milyar 162 milyonla kapattık. Bu seneki hedefimizi Cumhurbaşkanımız açıkladı, 1,5 milyar. Sekiz ayda elde ettiğimiz dirimlik 1 milyar 75 milyon. 1,5 bilyon değil, belli 2 milyar bandını geçeceğiz.”

Istihsal kapasitesini artırırken aniden fazla amacı elde ettiklerini dile getiren Özer, “Aslında okullar üretim yapılan yerler, fabrikalar değil amma yaparak ve üreterek öğrenme sunu mihman öğrenmedir. Benzeri taraftan liyakatli öğrenciler gelmeye başladı, tıpkı taraftan yaparak ve üreterek öğrenme kapasitesi iz liselerinde yaygınlaşmaya başladı.” ifadelerini kullandı.

“50 iz lisesinde AR-GE merkezi kurduk”

Bakan Özer, meslek liselerinin istihsal kapasitesini fikri mülkiyetle buluşturmak istediklerini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:

“Dünyadaki rekabete baktığınızda rekabetin esas odağını fikri iyelik ve sınai haklar oluşturmakta. Nişancı, müfit bir, marka, dizayn kapasitesi ve onun ticarileştirilmesi. Cumhurbaşkanımızın katılımıyla altyapısı cıvıl cıvıl olan 50 iz lisesinde AR-GE merkezi kurduk. 28 Şubat sürecinin aygın baygın hale getirmiş olduğu çığır liselerinden liyakatli öğrencilerin geldiği, inovatif icraat yapan aynı patika lisesine doğru yolculuktu bu. Şu anda o aynı 55’e çıktı. Milli Eğitim Bakanlığı sonuç 10 yılda 29 ürünün tescilini almışken, çığır liseleri 1000’e mail berat, faydalı model bellik tasarım tescili almaya başladılar. Bu kapasiteyi özge okullarımızla bili konuşma merkezleriyle veri liseleriyle önder dil cambazı liseleriyle buluşturmaya başladık. 2022 yılındaki hedefimiz, 7 bin 500 ürünün tescilini almakken 8 bin 300’e çıktık. Bunların 74 tanesi tescillendi.”

Meslek liselerinin dar dışına ihracat yapmaya başladığına dikkati çekici Özer, İstanbul Uran Odası (İSO) iş birliğiyle eğitim verdikleri lisede kağıt havlu üretilerek Fransa’ya ihracat yapıldığını, bunun beraberinde kağıt havlu makinesinin üstelik bire bir lisede üretildiğini kaydetti.

Mesleki terbiye merkezlerine müteveccih 2 kritik mübayenet

Milli Terbiye Bakanı Özer, mesleksel terbiye merkezlerinde yetişek görenlerin hafta tıpkı zaman okula, 4 periyot birlikte işletmeye gittiklerini ve cins iş süresince terbiye aldıklarını, yetişek alınan alanda istihdam oranının yüzde 88 olduğunu, mezunlarının yüzde 75’inin eğitim aldıkları firmada çalışmaya devam ettiklerini anlattı.

Tüm sürecin 3308 Sınırlanmış Mesleksel Eğitim Bilimi Kanunu’yla şekillendiğini aktaran Özer, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Buna bakarak mesleksel eğitim merkezindeki bilcümle öğrencilere ayda minimal ücretin üçte biri kadar ecir ödeniyor. Bunu işveren ödüyor. Bunun bire bir kısmını cesamet vurdumduymaz sübvanse ediyor. Etkin sayısı 20’nin altındaysa üçte birini, üçte ikisini veriyor. 20’nin üzerindeyse aynı kısmını veriyor. Üçüncü yılın böylecene mektepli kalfa oluyor ama tasdik değişmesine rağmen asgari ücretin üçte birini almaya bitmeme ediyor. Kovid-19 salgını günleriydi. Dedik kim, ‘Burada apayrı ayrımsız öz yapmamız lazım.’ Hem işveren amacıyla hem da mektepli için alımlı sistem, patika eğitimini gerçekte kilit ifadesi bu. Sektörü ve oraya gidecek genci benzeri anda mutlu fail tıpkısı mekanizma, aynı hal üretmediğiniz müddetçe mesleki eğitimdeki projelerin sürdürülebildiği asla olmaz. İki eleştiri değişikliği yapalım istedik. Alelhusus süfli ve itidalli ölçekli işletmeler Kovid-19 salgınından bilahare soylu erki teessürat çekmeye başladılar. İşverenden o minimal ücretin üçte angajman kısmını tamamen devlet yerine üzerimize alalım dedik. İkincisi, üç yıllık şakirt kalfa olduğu antlaşma minimum ücretin üçte biri büyüklüğünde mülk almaya devam etmesin, onu minimum ücretin yarısına çıkartalım. Ayrımsız zamanda iş kazalarına ve patika hastalıklarına alın da sigortalayalım. 25 Açıklık 2021 kanun değişikliği Meclis’ten geçti. Cumhurbaşkanımız onayladı. Resmi Gazete’dahi yayınlandı.”

Nazır Özer, 25 Mesafe 2021’da Türkiye’deki şakirt kalfa sayısının 159 bin olduğunu belirterek, “Zaman 820 bin. Yıl sonu hedefimiz, 1 milyon gencimizi çığır eğitim bilimi merkezleriyle buluşturmak. Ego inanıyorum ki kasım ayında 1 milyonu bulacağız ve boşluk ayında 1 milyonu üstelik geçeceğiz. Bir yıl kadar gelişmemiş sürede 150 binlerde can çekişen ayrımsız mesleksel terbiye sisteminden 1 milyon çırağın kalfanın olduğu bire bir mesleksel yetişek sistemine akıllıcasına evrilmiş olduk.” ifadelerini kullandı.

Konuşmasının ardından Vekil Özer’e, MÜSİAD Umumi Başkanı Mahmut Asmalı aracılığıyla Özer adına bir yetimin 6 aylık giderlerinin karşılandığına dair bağış belgesi ikram edildi. Özer, hediyeyi çok bulunmaz bulduğunu anlatım ederek, Asmalı’ya teşekkürname etti.