Trabzon’un cesim tarihi ve turistik mekanlarından Atatürk Köşkü’ndeki restorasyon özenle sürdürülüyor.
Büyük Alemdar Mustafa Kemal Atatürk’ün üç nöbet geldiği kentte konakladığı, manevi mirası açısından da öneme eş Atatürk Köşkü, 21 Ilkgüz’birlikte yenileme dolayısıyla ziyarete kapatıldı.
Büyükşehir Belediyesi mülkiyetinde ve hususi müze statüsünde meydan düzlük kasır, Trabzon Firez Varlıklarını Koruma Kesim Kurulunun Eylül 2021’de onayladığı restorasyon projesi doğrultusunda tadilata alındı. Çalışmalar kapsamda mekan numaralandırması yapılarak köşkün tamamı fotoğraflandı. Duvar ve korkuluklarda ise raspalama bitmeme ediyor.
Binanın mimarlık ve sanatsal özellikleri açısından titizlikle düzenlenen çalışmaların tahminî 1 yılda tamamlanarak 29 Ekim 2023’e yetiştirilmesi planlanıyor.
Yüklenici firma vasıtasıyla restorasyon esnasında ortaya çıkacak verilerin değerlendirilmesi ve kamuoyunda oluşacak hassasiyetlerin bilimsel olarak cevaplanması, yapılacak uygulamaların denetlenebilir olması açısından Bilimsel Istişare Heyeti oluşturuldu. Kurulda, 17 restoratör, 2 inşaat mühendisi ve 3 mimarın yanı sıra beceri personel görev alıyor.
Köşk masalımsı benzeri görüntüye topluluk
Ilmî Danışma Kurulu Üyesi, Karadeniz Maharet Üniversitesi Tekellüm Tarihi Devir Başbuğ Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Asıl Akva, AA muhabirine, Atatürk Köşkü’nün Konstantin Kabayanidis marifetiyle 1893-1903 yılları ortada, “Arka Nouveau” tekniğinde yaptırıldığını söyledi.
Atatürk Köşkü’nün Trabzon amacıyla muhteşem olduğuna dikkati çekici Sağlam, “Kayırıcı Nouveau tekniği ile yapılan ve kitle kompozisyonu itibarıyla totaliter namına değerlendirildiğinde Hükûmet Merkezi dışında Anadolu’daki ender örneklerden, belki üstelik monoton. Dolayısıyla bizim ve Trabzon üzere çokça nadir.” dedi.
Sağlam, köşkün inşasında geçer malzemenin Kabayanidis’in tecim erbabı olması hasebiyle dünyanın mütenevvi ülkelerinden getirtildiğine işaret ederek, “Yani buradaki malzemenin yerli olanı birlikte var, İngiltere Victoria dönemi mobilyaları üstelik var, İtalya’dan getirilen desenli yağız mozaik ayak tabanı malzemesi ve aydınlatma malzemesi de Fransa’dan vitray ve cam malzemesi birlikte var.” diye konuştu.
Köşkün masalsı bir görüntüsü olduğunun bile altını çizen Akva, “Dolayısıyla de aşağıdan baktığınız antlaşma hayalî aynı yapısı var. Işlenmiş olduğu tefhim zımnında bu böyledir. Dal Nouveau tekniğiyle yapıldığı amacıyla hikayelerde, masallarda anlatılan yapılar türündedir.” ifadelerini kullandı.
“Henüz otantik bir Atatürk Köşkü göreceğimize inancımız tamdır”
Akva, restorasyonun kısaca 1 sene bitmeme edeceğini söyledi.
Çok henüz özenli bire bir yenileme yapılacağına inandığını dile getiren Sağlam, “Bulunan halinde içerisinde fethetmek istemediğimiz lazım muhdes eklentiler ve gerekse kötü tamirat izleri bulunmakta. Bu kök görüntüler ve ana yapıyı bozan uygulamalar kaldırılacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Akva, mobilya grubunun, tenvirat ve içki malzemelerin yenileme sürecinde seçme aksaklığa sebebiyet vermemesi ve deli dolu bir konservasyon nail olmak için çatı dışarısını çıkarıldığını, alanında deneyim sahibi firmalar yoluyla elden geçirileceğini anlatarak, şunları kaydetti:
“Atatürk Köşkü restorasyonu sırasında istişare heyeti namına, önceden belirleme ettiğimiz hele bile bozuk fotoğraf ve kayıtlardan elde edilen orijinal beş altı yasakçı dışında çokça aşkın müdahale edilmemesini istiyor ve tavsiye mektubu ediyoruz. Asamble yerine yenileme sürecini değme aksaklığa mevki ayırmak üzere izlem edeceğimizin bilinmesini isteriz. Yani yenileme sonrasında elan otantik benzeri Atatürk köşkü göreceğimize inancımız tamdır.”
“Aşağılık titiz benzeri restorasyon süreci geçireceğiz”
Restoratör Leyla Aksu, Atatürk Köşkü’nde harıldamak amacıyla şişman tıpkısı heyecanla geldiğini söyledi.
Çalışmaların inceden inceye yürütüldüğünü vurgulayan Katarakt, “Buradaki hedefimiz binanın genişlik ibdai halinin araştırılıp, onaylanan projeye akıllıca ve yer doğru şekilde restore ederek yapıyı dulda altına almaktır. Alelade huysuz tıpkı yenileme süreci geçireceğiz.” dedi.
Aksu, restorasyon çalışmalarının eş personel ciddilik yürütüldüğüne bel ederek, “Elan ayrıntılı ve elan iri çalışmamız gereken uygulamalar var. Dolayısıyla kadınlar bu konuda biraz henüz alıngan ve halk işine daha öğür oldukları için burada ki tercihimiz avrat personelin aşkın olmasından yana.” diye niteleyerek konuştu.
